Jak zrobić kompostownik z desek to pytanie, które zadaje sobie wielu właścicieli ogródków i działek. Budowa własnego kompostownika z drewna nie jest skomplikowana, a daje szereg korzyści. W tym poradniku krok po kroku pokażemy, jak wykonać solidny i funkcjonalny kompostownik z desek, wyjaśnimy jakie drewno wybrać, jak połączyć elementy konstrukcji i gdzie ustawić gotowy kompostownik. Dowiesz się również, jak prawidłowo kompostować odpady organiczne i jak dbać o swój kompostownik, by służył przez długie lata.
Kluczowe wnioski:- Budowa kompostownika z desek jest prosta i nie wymaga specjalistycznych narzędzi.
- Ważny jest wybór odpowiedniego, trwałego drewna na kompostownik.
- Kompostownik należy ustawić w półcienistym miejscu, bezpośrednio na ziemi.
- Regularne mieszanie i napowietrzanie przyspiesza proces kompostowania.
- Prawidłowa eksploatacja wydłuża żywotność kompostownika z desek.
Jak wybrać drewno na kompostownik
Wybór odpowiedniego drewna jest kluczowy, jeśli chcemy aby nasz kompostownik z desek przetrwał wiele sezonów w ogrodzie. Najlepszym materiałem będzie twarda tarcica iglasta - sosna, modrzew lub świerk.
Unikajmy miękkich gatunków drewna, takich jak topola, lipa czy brzoza, które szybko butwieją i tracą wytrzymałość. Również drewno malowane lub impregnowane chemicznie nie nadaje się do budowy kompostownika.
Deski powinny mieć grubość 2-3 cm, co zapewni konstrukcji sztywność. Cieńsze elementy mogą uginać się i pękać pod wpływem wilgoci i naporu kompostowanego materiału. Wybierzmy tarcicę sezonowaną około 2 lata - będzie ona bardziej odporna na warunki atmosferyczne niż drewno świeżo cięte.
Sprawdźmy też czy drewno nie ma oznak gnicia czy grzybów. Obecność sinizny, zapach stęchlizny lub miękkie, rozsypujące się włókna dyskwalifikują deski do ponownego użycia.
Gdzie kupić drewno na kompostownik?
Dobrym źródłem tanim drewnem tarcicowym są tartaki i składy opału. Często można tam kupić nieestetyczne, ale mocne, sezonowane deski w niskich cenach, idealne do wykonania kompostownika. Inną opcją są sklepy z materiałami budowlanymi.
Możemy też wykorzystać stare deski lub palety, jeśli znajdują się w dobrym stanie i nie mają śladów gnicia czy insektów. Przed użyciem warto je oczyścić i zaimpregnować preparatem grzybobójczym.
Jak przygotować drewno do budowy
Przed rozpoczęciem budowy kompostownika z desek warto odpowiednio przygotować drewno, by zmaksymalizować trwałość konstrukcji.
Najpierw precyzyjnie przytnijmy deski do wymiarów elementów, które będziemy łączyć. Do cięcia drewna wykorzystajmy piłę tarczową, piłę stolikową lub wyrzynarkę. Pamiętajmy o zaokrągleniu lub sfazowaniu ostrych krawędzi.
Kolejnym krokiem jest zabezpieczenie desek preparatem grzybo- i owadobójczym, jeśli wcześniej nie było to zrobione. Oprócz specjalnych środków chemiprofilaktycznych, można też zastosować naturalne oleje roślinne, np. olej lniany.
Najlepiej wykonać zabiegi ochronne w słoneczny dzień, kiedy drewno dobrze wyschnie i wchłonie preparaty.
Na koniec pozostawmy zaimpregnowane elementy w suchym pomieszczeniu na 1-2 dni. Dzięki temu substancje głęboko wnikną w strukturę drewna.
Czytaj więcej:Kalkulator pojemności zbiornika: Jak korzystać?
Jak połączyć deski na kompostownik
Istnieje kilka sposobów na trwałe złączenie desek w całość. Możemy skorzystać z połączeń ciesielskich, śrub, gwoździ lub kątowników.
Zacznijmy od ułożenia dwóch desek na podłożu w kształt ramy. Następnie spasujmy kolejne elementy i na stykach przykręćmy je wkrętami do drewna tak, by powstała sztywna konstrukcja.
Innym rozwiązaniem są połączenia na nakładkę lub wpust, które nie wymagają stosowania śrub. Te techniki ciesielskie zapewnią największą wytrzymałość, ale do ich wykonania przydadzą się nieco większe umiejętności stolarskie.
| Zalety połączenia na śruby | Wady połączenia na śruby |
| - łatwy i szybki montaż | - mniejsza wytrzymałość na rozciąganie |
| - możliwa rozbiórka | - śruby mogą rdzewieć |
| - nie potrzeba dodatkowych narzędzi | - wymaga wiercenia otworów |
Niezależnie od obranej techniki, pamiętajmy o zachowaniu staranności na każdym etapie łączenia elementów kompostownika.
Jakie narzędzia przydadzą się do budowy?
Do montażu kompostownika z desek w zupełności wystarczą podstawowe narzędzia, jak:
- piła lub piła tarczowa do cięcia drewna
- młotek do wbijania gwoździ
- śrubokręt i wkrętarka do montażu na śruby
- wiertarka z kompletem wierteł do wykonania otworów
- kątownik i poziomica do kontroli ustawienia belek
- rękawice ochronne
Przydadzą się także kleszcze, obcęgi oraz miara zwijana. Jeśli nie mamy tych narzędzi, można poprosić o pomoc sąsiada-majsterkowicza.
Gdzie ustawić gotowy kompostownik
Odpowiednie usytuowanie kompostownika z desek ma duży wpływ na efektywność kompostowania. Najlepszym miejscem będzie zacieniony fragment działki - pod drzewami lub krzewami.
Kompostownik powinien stać bezpośrednio na ziemi, dzięki czemu robaki i mikroorganizmy będą mogły przedostać się do wnętrza. Bliskość trawnika ułatwi zbieranie skoszonej trawy do kompostu.
Ważne też, aby wokół było dość miejsca na wyjmowanie i przerzucanie kompostowanego materiału. Odległość od budynku, szczególnie sypialni, powinna wynosić co najmniej 2-3 metry ze względu na możliwy zapach.
W jaki sposób ustawić kompostownik?
Jeśli grunt jest miękki, warto podłożyć pod konstrukcję palety lub kawałki drewna, by zapewnić stabilność i uniemożliwić zapadanie się kompostownika.
Następnie delikatnie wyrównajmy powierzchnię ziemi tak, by kompostownik stał równo. Można go dodatkowo unieruchomić od wewnątrz, wbijając pale w narożnikach ramy.
By kompost mógł swobodnie oddychać, pozostawmy co najmniej jedną otwartą ścianę. Dobrze też zamontować demontowalny daszek, chroniący kompost przed zbyt obfitymi opadami.
Jak kompostować w kompostowniku
Poprawne kompostowanie to klucz do uzyskania wartościowego nawozu. Co i w jakich ilościach wrzucać do kompostownika z desek? Jak dbać o optymalne warunki do rozkładu substancji organicznej?
Do drewnianego kompostownika trafiać powinny rozdrobnione odpady z ogrodu i kuchni - obierki warzywne, skoszona trawa, chwasty, drobne gałązki, resztki owoców, fusy z kawy czy herbata. Można dodawać także popiół drzewny, trociny i kartonowe opakowania.
Wszystkie składniki należy dokładać warstwami i przesypywać ziemią lub tzw. aktywatorem kompostu. Ułatwi to napowietrzanie masy i kontakt mikroorganizmów z substratem.
Raz na 2 tygodnie warto też przerzucać całą zawartość kompostownika tak, by materiał z góry znalazł się na dole. Proces przebiega optymalnie w temperaturze około 40-50°C, dlatego zimą kompost trzeba dodatkowo przykrywać folią lub matami.
Po 4-8 miesiącach, w zależności od pory roku, kompost powinien nabrać ciemnobrązowego koloru i ziemistego zapachu. Oznacza to, że można go już wykorzystać jako nawóz organiczny.
Jak prawidłowo użytkować kompostownik
Właściwa eksploatacja kompostownika z desek pozwoli przedłużyć jego żywotność i zachować funkcjonalność. Jak zadbać o swój kompostownik?
- Regularnie kontroluj stan drewnianej konstrukcji i usuń ewentualne oznaki butwienia lub innych uszkodzeń.
- Co jakiś czas, najlepiej na koniec sezonu, wyczyść i zaimpregnuj ponownie deski preparatem grzybo- i owadobójczym.
- Nie dopuszczaj do przesuszenia kompostu, zwłaszcza zimą. W razie potrzeby podlej masę organiczną.
- Pamiętaj o cyklicznym mieszaniu/przerzucaniu zawartości kompostownika dla lepszej aeracji.
- Na zimę opróżnij i wyczyść kompostownik. Przykryj go na ten czas szczelnym daszkiem.
Dbając w ten sposób o swój domowy kompostownik, możemy liczyć na wiele lat bezproblemowego kompostowania!
Podsumowanie
Budowa kompostownika z desek nie musi być skomplikowana, jeśli dobrze przygotujemy drewno, precyzyjnie połączymy elementy i odpowiednio zadbamy o gotową konstrukcję. W artykule wyjaśniono jak wybrać trwałe deski na kompostownik, jak je zaimpregnować i połączyć na śruby lub za pomocą technik ciesielskich.
Przedstawiono również optymalne warunki dla skutecznego kompostowania oraz sposoby pielęgnacji kompostownika z desek, by służył przez wiele lat. Poradnik pomoże samodzielnie zbudować wytrzymały kompostownik drewniany i efektywnie go wykorzystywać.
