Szczygieł (Carduelis carduelis) to popularny ptak wędrowny występujący w Europie i Azji. Zimą migruje do cieplejszych regionów, szczególnie na południe i zachód Europy. W Polsce część szczygłów zostaje na miejscu, inne odlatują. Ptaki te wybierają głównie tereny miejskie, parki i ogrody. Tworzą duże stada.
Najważniejsze informacje:- Szczygły z północy regularnie migrują na południe
- W Polsce są częściowo osiadłe
- Zimują głównie w parkach i ogrodach blisko ludzi
- Żywią się nasionami, chętnie odwiedzają karmniki
- Tworzą zimą większe stada
Czy wszystkie szczygły odlatują z Polski na zimę?
Gdzie zimują szczygły w naszym kraju? Nie wszystkie te ptaki opuszczają Polskę na zimę. Znaczna część szczygłów, szczególnie z regionów miejskich, pozostaje w kraju przez cały rok.
Szczygle w Polsce zimą można spotkać głównie w parkach i ogrodach miejskich. Ptaki z północnych i wschodnich regionów kraju częściej decydują się na migrację. Te z cieplejszych obszarów zwykle zostają na miejscu.
Dostępność pokarmu w miastach i łagodniejszy mikroklimat to główne powody pozostawania szczygłów w Polsce. Jak zimują ptaki w Polsce zależy właśnie od tych dwóch kluczowych czynników.
Dokąd wędrują szczygły podczas zimy?
Migrujące osobniki kierują się głównie na południe i zachód Europy. Najczęściej wybierają cieplejsze regiony śródziemnomorskie.
Gdzie odlatują ptaki na zimę? Szczygły wędrują do południowej Francji, Hiszpanii i Włoch. Część ptaków dociera nawet do północnej Afryki.
Niektóre osobniki wybierają też kierunek południowo-wschodni. Zimują wtedy w Grecji i Turcji.
- Południowa Francja
- Hiszpania
- Włochy
- Grecja
- Turcja
Zasięg wędrówek szczygłów może sięgać nawet 2000 kilometrów od miejsc lęgowych. Większość ptaków nie przekracza jednak tej granicy, znajdując odpowiednie warunki bliżej domu.
Jakie warunki muszą być spełnione, aby szczygły zostały na zimę?
Gdzie szukać ptaków zimą? Szczygły potrzebują przede wszystkim stałego dostępu do pokarmu. Temperatury nie mogą spadać poniżej -10°C przez dłuższy czas. Istotna jest też obecność naturalnych osłon przed wiatrem.
Kluczowe znaczenie ma bliskość terenów z bogatą roślinnością. Szczygły preferują obszary z dużą ilością drzew i krzewów. Doceniają też obecność karmników.
- Ustaw karmnik z dala od miejsc dostępnych dla kotów
- Zapewnij różnorodne nasiona, szczególnie słonecznika
- Pozostaw naturalne źródła pokarmu (nasiona ostów i łopianów)
- Zapewnij dostęp do świeżej wody
- Stwórz naturalne schronienia z gałęzi i krzewów
Zimowanie ptaków w ogrodzie zależy głównie od dostępności pokarmu. Szczygły potrafią przetrwać nawet surowe zimy, jeśli mają co jeść.
Ulubione zimowe siedliska szczygłów
Szczygły najchętniej przebywają w parkach miejskich i ogrodach. Często można je spotkać też na obrzeżach lasów i w sadach.
W miastach wykorzystują skwery i zielone tereny osiedlowe. Regularnie odwiedzają miejsca z karmnikami.
| Kryterium | Miasto | Poza miastem |
|---|---|---|
| Dostępność pokarmu | Wysoka (karmniki) | Średnia (naturalne źródła) |
| Temperatura | Wyższa | Niższa |
| Schronienie | Budynki, parki | Lasy, zadrzewienia |
Zimowe zwyczaje szczygłów
Zimą szczygły tworzą większe stada, liczące nawet do 100 osobników. Wspólnie poszukują pokarmu i ostrzegają się przed drapieżnikami.
Ptaki regularnie odwiedzają sprawdzone żerowiska. Wracają do miejsc, gdzie wcześniej znalazły pożywienie.
W mroźne dni szczygły spędzają mniej czasu na żerowaniu. Chronią energię, pozostając w osłoniętych miejscach.
Co jedzą szczygły zimą?
Szczygle w Polsce zimą żywią się głównie drobnymi nasionami. Szczególnie lubią nasiona ostów, łopianów i słonecznika.
W karmnikach chętnie zjadają też nasiona konopi i lnu. Rzadziej sięgają po pokarm pochodzenia zwierzęcego.
- Nasiona ostów
- Nasiona łopianów
- Ziarna słonecznika
- Nasiona konopi
- Nasiona lnu
- Drobne nasiona chwastów
Karmniki stanowią ważne źródło pokarmu w okresie zimowym. Regularnie uzupełniane, pomagają ptakom przetrwać najcięższe mrozy.
Jak rozpoznać szczygły zimą?
Zimą szczygły zachowują charakterystyczne czerwone ubarwienie głowy. Ich żółta przepaska na skrzydłach jest dobrze widoczna nawet z daleka. Młode osobniki mają mniej wyraziste kolory.
W okresie zimowym pióra stają się bardziej nastroszone. Ptaki wydają się przez to większe i bardziej okrągłe. Charakterystyczny jest też ich sposób poruszania się po gałęziach.
Zimą szczygły są bardziej aktywne w godzinach południowych. Można je wtedy obserwować podczas żerowania w grupach.
Kiedy szczygły wracają z zimowisk?
Powrót szczygłów z zimowisk rozpoczyna się w marcu. Pierwsze ptaki pojawiają się, gdy temperatura regularnie przekracza 10°C.
Większość osobników wraca do miejsc lęgowych do połowy kwietnia. Samce przybywają zwykle kilka dni przed samicami.
Po powrocie szczygły natychmiast rozpoczynają przygotowania do sezonu lęgowego. Samce zajmują terytoria i rozpoczynają tokowanie. Ptaki intensywnie poszukują materiałów do budowy gniazd.
Poznaj sekret szczygłów zimujących w Polsce i ich zwyczajów
Gdzie zimują szczygły zależy głównie od dostępności pokarmu i warunków atmosferycznych. Część populacji pozostaje w Polsce przez cały rok, szczególnie w miastach i na terenach z bogatą roślinnością. Pozostałe osobniki migrują na południe Europy, głównie do krajów śródziemnomorskich.
Zimą szczygły preferują tereny miejskie, parki i ogrody z karmnikami. Tworzą duże stada, wspólnie poszukując nasion i chroniąc się przed drapieżnikami. Zimowanie ptaków w ogrodzie wymaga odpowiedniego przygotowania - regularnego uzupełniania karmników i zapewnienia schronienia.
Szczygły wracają z zimowisk na przełomie marca i kwietnia, gdy temperatura stabilnie przekracza 10°C. Ich obecność w ogrodach i parkach świadczy o zdrowym ekosystemie i dostępności różnorodnego pokarmu. Warto pomagać tym kolorowym ptakom przetrwać zimę, zapewniając im odpowiednie warunki w naszym najbliższym otoczeniu.
